Meer zelfdiscipline met mindfulness, het geheime ingediënt

Meer zelfdiscipline met mindfulness, het geheime ingediënt

Mindfulness is een veel gebruikte methode om tot meer zelfdiscipline te komen. Hoe kan het dan dat veel mensen na het bereiken van bepaalde zelfdiscipline doelen vaak niet de zelfdiscipline kunnen opbrengen om hun mindfulness meditatie oefeningen te doen? Mindfulness gaat voor een deel over het bewust maken van de automatische piloot. Vaak pingpongen we van ding naar ding, volledig onbewust automatisch opgaand in hetgeen we aan het doen zijn. Geen afstand en hierdoor ook geen echte keuzevrijheid in wat we doen en hoe we doen wat we doen. Mindfulness helpt enorm in het geven van afstand en keuze. Als vanuit een helikopter zie je de gevoelens en gedachten gaan en heb je de afstand om zelf te bepalen wat je wilt doen en hoe je het wilt doen. Dit stuk gaat echter niet over deze belangrijke eerste stap van mindfulness, maar over de volgende stap. 

De volgende stap in mindfulness is het steeds weer opnieuw maken van de juiste keuze, dat wil zeggen, de keuze die je ontspanning en geluk brengt. Veel mensen die met mindfulness beginnen ervaren dat het werkt. Later ervaren ze vaak ook dat het niet werkt als ze proberen vaker te mediteren en los te laten bij de grotere dingen in het leven. De oorzaak ligt vaak niet in de automatische piloot en het feit dat ze compleet onbewust geleefd worden. De meeste mensen die mindfulness technieken hebben ingeoefend hebben namelijk wel die eerste stap, het hebben van afstand en keuzevrijheid, goed aangeleerd. Het probleem zit hem er vaak in dat ze de tweede stap, het maken van de ontspannen keuze, niet onder de knie hebben. Waarom mediteer ik niet terwijl ik weet dat ik mij er beter van ga voelen? Waarom pas ik de mindfulness technieken niet toe in het dagelijks leven als ik er aan denk? 

De reden voor dit gebrek aan zelfdiscipline zit hem in eerste instantie in het gemak waarmee de eerste stap kan worden aangeleerd. Als je een goede mindfulness leraar hebt zul je alleen al door te luisteren je automatisch bewuster worden van je eigen gedrag, gevoelens en gedachten. De afstand en keuzevrijheid van de eerste stap komen dus vaak als vanzelf. De tweede stap vergt echter meer zelfdiscipline, je moet er namelijk zelf iets voor doen of laten, zelf steeds opnieuw de keuze voor ontspanning blijven maken. Helaas kan niemand je hierbij helpen, deze zelfdiscipline is een kwestie van oefenen, vallen en opstaan. 

Zelfdiscipline bij je mindfulness beoefening doet emotioneel meer pijn dan buikspieroefeningen 

Zelfdiscipline komt altijd samen met iets vervelends, dus een fysiek of emotioneel lijden. Als hetgeen wat je wil doen of juist laten alleen maar leuk was geweest had je er namelijk geen zelfdiscipline bij nodig gehad. Wat zelfdiscipline bij mindfulness nog moeilijker maakt dan zelfdiscipline bij bijvoorbeeld sporten of eten is precies dit onderliggende lijden. In het dagelijks leven doen we vaak meer dan we moeten doen en laten we juist vaak wat we echt zouden moeten doen. Veel van deze dingen die we doen of juist laten, doen we om lichamelijk emotionele pijn niet te hoeven voelen. Overeten, teveel sporten, teveel sociale activiteiten, teveel werken, te weinig sporten, te weinig eten, te weinig sociale activiteiten, alles waar te voor staat is een manier om iets niet te hoeven voelen. Door bijvoorbeeld maar weer hard te gaan lopen hoef je even niet te voelen welke emotionele pijn onder je onrust zit. Door niet naar een sociale activiteit te gaan hoef je de emotionele pijn niet te voelen die je vrienden of familie in je oproepen. 

Waar je veel, zelfs gezonde, activiteiten ook kunt gebruiken om juist op een ongezonde wijze van je gevoelsleven weg te lopen, is dit bij mindfulness veel moeilijker. Dat komt omdat mindfulness niet een activiteit is, het is een laten, een zijn, mindfulness is voelen door niet te doen. Zelfs de praktische mindfulness oefeningen die je kunt doen terwijl je een dagelijkse handeling uitvoert, laten je alleen maar minder in je hoofd zitten en meer voelen. Er komt zo enorm veel zelfdiscipline bij mindfulness kijken, omdat je door de mindfulness de emotionele pijn moet voelen die onder al die onrust, vermoeidheid en teveel aan activiteiten verstopt zit. 

Het geheim van meer zelfdiscipline met mindfulness is blijven voelen 

Deze emotionele pijn is, vooral in het begin, zo subtiel lichamelijk aanwezig dat je hem nog helemaal niet voelt. Onbewust voelt iedereen deze pijn echter wel en stuurt hij heel vaak ons gedrag, helemaal als het gaat over gedrag waar enige zelfdiscipline bij komt kijken. Komt er dus een moment waarin je voor de bewuste keus staat, ga ik mijn mindfulness oefening doen of iets anders, let er dan goed op of er lichamelijke emotionele gevoelens aanwezig zijn. Als je er achteraf achter komt dat je de verkeerde beslissing hebt gemaakt, kun je er donder op zeggen dat je voor je gevoel weg aan het rennen was. 

Dit wegrennen van het gevoel zit zo diep dat zelfs mindfulness, wat in zijn essentie voelen door niets doen is, een middel kan worden om nog meer van deze gevoelens weg te rennen. Kom je er dus achter dat je steeds maar geen tijd hebt voor mindfulness of vind je juist alle oefeningen alleen maar heerlijk, dan loop je van nare gevoelens weg. 

Waarom echte mindfulness helpt om meer zelfdiscipline te krijgen? Als je op het moment van keuze je nare gevoelens opzoekt en blijft voelen kunnen ze niet meer onbewust je gedachten beïnvloeden. Zo kun je doen of laten wat je moet doen of laten, zonder je te laten ompraten door de mooie verhalen in je hoofd. 

Hier kun je aan de slag met de gratis online cursus mindfulness

Alternative Text

Janco König is klinisch psycholoog en meester in de rechten. Hij is gespecialiseerd in mindfulness-interventies en meditatie voor stressreductie. Hij geeft sinds 2009 mindfulnesstrainingen en heeft meer dan tien jaar persoonlijke ervaring met mindfulness en andere meditatiedisciplines. Zijn passie is zelfontdekking en ontwikkeling in zichzelf en anderen.