Ik ben levensmoe en ik wil dood: Mindfulness na je zelfmoordpoging of als suïcidepreventie
In de mindfulness zijn gedachten als; ik wil dood, ik ben levensmoe, ik wil niet meer en zelfs gedachten over een zelfmoordpoging, gedachten als ieder andere gedachte. Wat deze gedachten echter zo veel heftiger maakt is het feit dat ze zijn gekoppeld aan hele oude emotionele pijn die je, omdat je niet goed hebt leren loslaten, jaren lang hebt opgepot. Soms voel je dit als een zenuwachtig gevoel in borst of buik, of een drukkend, vastzittend gevoel in die regio. Je kunt goed zien of jij last hebt van teveel oude emotionele pijn door te kijken hoe je reageert op kleine dingen die fout gaan door de dag heen. Mensen die levensmoe zijn krijgen dit idee doordat dezelfde nare emotionele pijn tijdens de dag steeds maar omhoog komt als er kleine dingen niet goed gaan. Zo lijkt het alsof alles teveel voor je is, waardoor alleen de gedachte, ik wil dood of, ik wil niet meer, over lijkt te blijven. Het lijkt net alsof de hele wereld tegen je is en alleen maar nare gevoelens in jou kan opwekken.
Door het beoefenen van mindfulness meditatie kun je in gaan zien dat het niet de gebeurtenissen tijdens de dag zijn die gevoelens in jou opwekken, maar oude gevoelens in jou die jij zelf op willekeurige gebeurtenissen plakt. Gedurende de tijd plak je steeds weer andere gedachten op deze emotionele pijn, afhankelijk van de situatie die met de pijn samen ging. Hierdoor denk je dat de pijn komt door een situatie waarin je op dat moment bent of je algemene levenssituatie. Als je goed oplet ontdek je dat het verhaal steeds anders is, maar de onderliggende emotioneel fysieke gevoelens niet. Misschien is er wel een correlatie tussen de intensiteit van het lichamelijke gevoel en de inhoud van de gedachtes. Dus de gedachte, ik doe een zelfmoordpoging, wordt vaak op het gevoel geplakt als het gevoel heel sterk is. De gedachte, ik voel mij niet op mijn gemak, als het gevoel heel licht aanwezig is. Hierdoor lijkt het net alsof de gedachtes goed passen bij het gevoel en lijkt het alsof het gevoel steeds anders is. Het gaat echter om dezelfde opgepotte oude pijn, die met wisselende intensiteit omhoog komt, er klopt dus ergens iets niet in de oorzaken die je hoofd zoekt voor het feit dat je je niet lekker voelt.
In therapie, maar ook door het doen van mindfulness, kun je misschien achterhalen waar het ooit is begonnen met je pijn, meestal zit dit in de kindertijd. Het belangrijkste is echter dat je je realiseert dat je alle heftige gevoelens die je op dit moment voelt niet alleen voelt door je directe levensomstandigheden. Je draagt de emotionele pijn waarschijnlijk al veel langer met je mee, maar je bent je er nu pas bewust van. Dit komt doordat het zich ook opstapelt, vooral als je in de tussentijd niet goed leert loslaten en steeds blijft geloven in de tussentijdse oorzaken van je ellende.
Hoe mindfulness helpt bij zelfmoordgedachten: wat je moet doen als de gedachte ‘ik wil dood’ komt
Zorg er voor dat je altijd contact houdt met je emotionele pijn, hierdoor zal het je niet overrompelen als het heel heftig wordt. Je herkent het als hetzelfde gevoel, waardoor het maar een gevoel blijft. Dit gevoel kan je zelfs helpen om uit je hoofd te blijven, juist als het heftig is en je gedachten krijgt als ‘ik wil niet meer’. Je kunt immers niet voelen en denken tegelijkertijd en het gevoel blijft altijd maar een gevoel en kan je nooit tot zelfmoord drijven, dit kan alleen je hoofd. Hier lees je meer over deze mindfulness techniek en bekijk hier een filmpje over het omgaan met deze gevoelens.
Veel mensen worden door hun psycholoog na een zelfmoordpoging of als suïcidepreventie naar de mindfulness les gestuurd, omdat deze vindt dat degene met zelfmoordgedachten een onrealistisch beeld van de werkelijkheid heeft. Dit is aan de ene kant natuurlijk ook zo, omdat de gedachten van iemand die een zelfmoordpoging overweegt te zwart wit zijn, het leven kan voor iedereen de moeite waard zijn of worden. Waar echter aan voorbij wordt gelopen is het feit dat mensen die geen hoop zien in de manier waarop ze nu leven, de moed hebben om in te zien dat de manier waarop ze het nu doen weinig hoopgevend is. Ik wil dood, ik ben levensmoe, zijn op zich hele eerlijke gedachten die je vertellen dat je moe wordt van je huidige manier van leven. Veel mensen leiden een leven met weinig lichtpuntjes, de meeste van deze mensen hebben niet het lef om dit te erkennen en te zeggen ‘ik wil niet meer’, omdat dan alle hoop weg lijkt te vallen. Hier een interessant artikel over de vergeten sociaal maatschappelijke oorzaken van zelfmoord.
‘Ik wil niet meer’ betekent in de mindfulness niet ‘ik wil dood’, maar ‘ik ben levensmoe en het moet nu anders’
Inzien dat je levensmoe bent is in de mindfulness super en betekent vooruitgang, de gedachte ‘ik wil dood’ laat echter de onrealistische kijk van degene met zelfmoordgedachten weer zegevieren. Levensmoe zijn betekent alleen maar dat je een andere manier van leven te vinden die wel bij je past. De gedachte ‘ik wil niet meer’ heeft betrekking op de manier waarop je nu leeft, niet op het leven in het algemeen. Deze andere manier van leven zal dan als het goed is een leven zijn in het teken van hogere waarden. Een leven dat niet volledig in dienst staat van oppervlakkig groter maken van materieel of zelfs geestelijk bezit, maar juist een leren zijn zonder veel nodig te hebben. De zelfmoordgedachten komen dus voort uit het inzien dat alles wat je eerder aan jezelf dacht toe te moeten voegen, je nu alleen maar tot last is. Dit is best een verdrietige realisatie, omdat je geen hoop meer ziet in het in de toekomst doorgaan met het toevoegen van dingen en ervaringen. Waar menig psycholoog overheen kijkt is dat dit geen negatieve, maar een heel positieve ontwikkeling is.
Het is een teken van persoonlijke groei dat men inziet dat je niet per se gelukkig wordt van de volgende ervaring zoals onze maatschappij ons constant lijkt te vertellen. Als iemand zegt: ‘ik wil dood’, dan zegt hij eigenlijk ‘als het zo moet dan hoeft het van mij niet meer. In gewone therapie word je vervolgens aangezet tot nog actiever worden, er moet toch iets zijn wat je op kan fleuren. Natuurlijk is het goed om je vrienden te blijven zien en te blijven doen wat je moet doen, echter het zoeken naar innerlijke rust als er in dit moment niets van buiten is wat je op kan fleuren is minstens zo belangrijk. De hulpverlener zou dan ook moeten aangeven dat er ook helemaal niets aan dit, op het eerste gezicht nare moment, hoeft te worden toegevoegd. Aan moeten sturen op het verder kijken in dit moment, vooral het verder voelen in dit moment. Het doorvoelen van de emotioneel fysieke pijn die er nu is en laten ontdekken dat er nu zelfs innerlijke rust is, zonder die leuke ervaring of activiteit.
Als het zover komt dat iemand een zelfmoordpoging achter de rug heeft kun je er donder op zeggen dat deze persoon alleen maar door zijn omgeving is aangezet om harder zijn best te doen in het hebben van meer lol. Nu is er niets mis met het hebben van meer lol, maar het zou ook na een zelfmoordpoging goed zijn om te vrede te ontdekken die gedurende de pijn aanwezig is. Sommige stromingen in de psychologie hebben al lang ontdekt dat psychologische aandoeningen helemaal geen aandoeningen zijn, maar tekenen dat iemand verder kan zien dan de oppervlakkig ego gegraai van de gemiddelde burger (lees hier meer over deze kijk op psychologie). Dit doorzien van de nutteloze drive en standaard van onze maatschappij gaat natuurlijk gepaard met angst, verdriet of boosheid. Omdat je zelf al die tijd mee hebt gedaan aan deze manier van zoeken van vervulling buiten jezelf, zit je al vol met angst, verdriet en boosheid, net als al die andere mensen. De meeste mensen voelen deze pijn helemaal niet, omdat ze naar het volgende moment van bevrediging rennen. Jij bent echter nu degene die het allemaal wel voelt en krijgt nu de stempel van een aandoening op je kop, waardoor je je nog hopelozer gaat voelen. Jouw hopeloosheid is echter juist wijsheid. Hopelijk vind je iemand die je door mindfulness of een andere meditatie vorm kan laten ervaren dat in hopeloosheid het nu zich opent voor de stilte.
Hopelijk wil je nu echt beginnen met mindfulness, dit kan hier in de gratis online cursus!